Wie is Elena Kovylina?
Het was niet vanzelfsprekend dat Elena Kovylina (Moskou 1971) van performancekunst haar corebusiness zou maken. Van jongs af aan was Kovylina geïnteresseerd in beeldende kunst. Ze bezocht een middelbare school waar de focus op kunstonderwijs lag, om vervolgens aan de Surikov Kunstacademie in Moskou te gaan studeren. Deze academie is genoemd naar Vasily Surikov (1848-1916), een van de belangrijkste 19e-eeuwse Russische historieschilders. Er wordt voornamelijk lesgegeven in wat Kovylina omschrijft als onderdrukkend sovjet-academisme. Ze had als volwaardig socialistisch-impressionistisch schilder aan de slag gekund, als ze niet in 1996 was aangenomen op de F+F School for Art and Media Design in Zürich.
Vasily Surikov, Morning of Streltsy’s Execution (1891)
In Zwitserland komt Kovylina in een voor haar volledig nieuwe en vooral uitdagende wereld. Ze is in shock als ze erachter komt dat een docent haar werk vind lijken op dat wat zijn grootouders maakten. Als haar wordt gevraagd of ze de kunstenaar Joseph Buys kent, die op dat moment hoogtij viert, moet ze ontkennen. Maar, is haar verweer: de docenten kennen Vasily Surikov ook niet. Tijdens haar studie raakt Kovylina geïnteresseerd in performance als artistiek medium. Het biedt haar de mogelijkheid om scriptschrijver, producent en acteur in één te zijn. Daarbij, performance is een manier om veel directer op actuele situaties te reageren dan schilderkunst. Het medium brengt haar interesse in beeldende kunst, theater, film en activisme samen.
Elena Kovylina, Selfportrait Performing Waltz (2009)
Performances
In haar performances test Kovylina niet alleen haar fysieke uithoudingsvermogen, maar ook de emotionele en morele reacties die dit bij de toeschouwers kan teweegbrengen. Een van haar bekendste werken is Waltz (2001), waarin ze mensen uit het publiek uitnodigt om met haar te dansen. Tussen het dansen door decoreert ze zichzelf met oude militaire medailles en drinkt ze shots wodka, waarna ze de glazen kapot gooit op de grond. Waar het publiek in het begin nog vrolijk met haar kan dansen, moeten de toeschouwers uiteindelijk de zorg voor de steeds beschonkener kunstenaar op zich nemen.
Still uit Boxing (2005)
In Boxing (2005) daagt Kovylina toeschouwers uit om met haar te vechten in een heuse boksring en als scheidsrechter tijdens de wedstrijdjes op te treden. Ze bejegent de toeschouwers op een agressieve manier en weet nooit hoe sterk en agressief deze op haar zullen reageren. Door deze onzekere verhoudingen en het onbekende verloop van de gevechten, probeert Kovylina vragen te stellen over het gebruik van geweld en het gegeven van slachtofferschap.
De performance Dying Swans (2008) is een openlijke kritiek op het mediabeleid in het huidige Rusland en de grote invloed die de overheid uitoefent op het beeld dat Rusland haar inwoners en het buitenland presenteert. In de performance beroept Kovylina zich op de ballettraditie van Het Zwanenmeer en verbeeldt hiermee hoe kritische journalisten continue het risico lopen te worden vermoord of van de aardbodem te verdwijnen. Tot op heden wil nog geen enkele Russische galerie zich aan de videoregistratie van het werk wagen en is het alleen in het buitenland te zien geweest.
Internationaal
Het werk van Kovylina is getoond tijdens diverse internationale tentoonstellingen waaronder Manifesta 10 (2014), Moskou Biënnale (2013), Tirana Art Biënnale (2009), Lulae Art Biënnale (2009), Sydney Biënnale (2006) en Prague Biënnale (2005).