Kunst & context

Spaarzaam is de actuele kunstkritiek over hedendaagse kunst die gaat over de techniek, over vormen, over tonen, hard of zacht, kleuren, transparant, helder of donker. Over lichtval en schaduw en over compositie. Het lijkt of hetgeen een werk voorstelt, de inhoud, altijd voorop staat. ‘Wat wil de kunstenaar hiermee vertellen’, vraagt het publiek zich af. En de kunstcriticus of docent legt uit wat de achterliggende gedachte is. Zo leren we zelfs onze kinderen over kunst. De context bepaalt, zo lijkt het. Methode, techniek of aanpak staan volledig in dienst van het concept. Dat is niet altijd zo geweest.

Wat zou er gebeuren als we dat weer eens omdraaien? Dat kunstenaars zonder vooropgezet idee, jammend als muzikanten, zoeken naar de juiste verhoudingen in een compositie. Al schilderend, kleiend, boetserend of tekenend het werk vormgeven, waar alles in zit wat ze op dat moment willen uitdrukken. Geen planning vooraf, geen project met vele lagen, maar een dans, een beweging gestuurd door het verlangen naar een visuele streling. Waarbij  alleen het beeld rest, niets meer en niets minder.

Valt het werk dan om? Is het niet voldoende als er slechts toets is, kleur, verhouding, lichtval, platheid of diepte, en alles wat te benoemen is wanneer je kijkt naar kunst? Is dat verhaal, dat commentaar, die context werkelijk nodig? Of is de kritiek simpelweg niet meer in staat om louter af te gaan op beeldende elementen, gevangen in schilderij, tekening of sculptuur? Kort gezegd: kijken we of luisteren we?

 

Terug naar de top